Bài 15: Thời Bắc thuộc và các cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc

Năm 179 TCN, Âu Lạc bị nhà Triệu xâm chiếm, từ đó đến đầu thế kỉ X, các triều đại phong kiến phương Bắc thay nhau đô hộ nước ta. Chúng có nhiều chính sách khiến xã hội nước ta chuyển biến nhất định. Trước tình hình đó, nhân dân ta không can tâm chịu cảnh đô hộ nên đã đứng lên đấu tranh để bảo vệ độc lập, tự chủ.

A. Kiến thức trọng tâm

I. Chế độ cai trị của các triều đại phong kiến phương Bắc và những chuyển biến trong kinh tế , văn hóa, xã hội Việt Nam.

1. Chế độ cai trị

a. Tổ chức bộ máy cai trị:

  • Nước ta bị chia thành các quận, châu, huyện
    • Nhà Triệu: 2 quận
    • Nhà Hán: 3 quận
    • Nhà Đường: Các châu, huyện

=>Sát nhập nước ta vào lãnh thổ Trung Quốc, xóa tên nước ta.

b. Chính sách bóc lột về kinh tế và đồng hóa về văn hóa

  • Thi hành chính sách bóc lột và cống nạp nặng nề, cướp ruộng đất, độc quyền về muối và sắt.
  • Mở trường dạy chữ Hán và truyền bá Nho giáo vào Việt Nam bắt dân ta thay đổi phong tục. Đưa người Hán ở lẫn với người Việt.
  • Áp dụng luật pháp hà khắc, thẳng tay đàn áp các cuộc nổi dậy của nhân dân ta.

2. Những chuyển biến về kinh tế, văn hóa và xã hội

a. Về kinh tế:

  • Nông nghiệp: công cụ bằng sắt sử dụng rộng rãi, việc khai hoang …được đẩy mạnh, xây dưng công trình thuỷ lợi → năng suất lúa tăng
  • Thủ công nghiệp: Nghề cũ (rèn sắt, khai thác vàng bạc, làm đồ trang sức…) tiếp tục phát triển; nghề mới hình thành như làm giấy, thuỷ tinh
  • Nhiều đường giao thông thủy bộ…được hình thành.

=> Kinh tế có phát triển song chậm chạp, không toàn diện do sự bóc lột, kìm hãm của chính quyền đô hộ, nhân dân hết sức khổ cực, lầm than.

b. Về văn hóa, xã hội:

  • Tiếp thu những yếu tố tích cực của nền văn hóa của TQ như ngôn ngữ văn tự. Đồng thời biết cải tiến cho phù với Việt Nam.
  • Các phong tục tập quán truyền thống của dân tộc vẫn được bảo tồn.
  • Mâu thuẫn bao trùm xã hội là mâu thuẫn giữa nhân dân ta với chính quyền đô hộ…Vì vậy, các cuộc đấu tranh giành độc lập đã nổ ra.

B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI

Hướng dẫn trả lời câu hỏi giữa bài học

Câu 1:  Trang 81 – sgk lịch sử 10

Chính quyền đô hộ truyền bá Nho giáo vào nước ta, bắt nhân dân ta thay đổi phong tục theo người Hán nhằm mục đích gì?

Trả lời câu Bài 15: Thời Bắc thuộc và các cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc

Chính quyền đô hộ truyền bá Nho giáo vào nước ta, bắt nhân dân ta phải thay đổi phong tục theo người Hán. Nhiều nho sĩ, quan lại người Hán được đưa vào Âu Lạc cũ để thực hiện chính sách cai trị theo kiểu Hán.

Các triều đại phong kiến phương Bắc thực hiện các chính sách đó nhằm mục đích đồng hóa dân tộc Việt Nam, sát nhập Việt Nam vào Trung Quốc.

Câu 2: Trang 82 – sgk lịch sử 10

Vì sao người Việt vẫn giữ được tiếng nói, phong tục tập quán của mình?

Trả lời câu Bài 15: Thời Bắc thuộc và các cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc

Người Việt vẫn giữ được tiếng nói, phong tục tập quán của mình vì:

Các triều đại phong kiến phương Bắc không khống chế nổi các làng xóm người Việt, làng xóm trở thành nơi xuất phát cuộc các cuộc đấu tranh giành độc lập.

Nhân dân ta một mặt tiếp nhận những thành tựu của văn hóa Trung Hoa “ Việt hóa” nó cùng với sự nỗ lực của dân tộc đã làm cho xã hội có những biến chuyển tích cực, mặt khác với lòng căm thù sâu sắc chế độ cai trị tàn bạo của kẻ thù, nhân dân đã không ngừng vùng lên đấu trang vũ trang giành độc lập, tự chủ, bảo vệ, bản sắc văn hóa của dân tộc mà tiêu biểu nhất là tiếng nói và phong tục tập quán…

Hướng dẫn giải các bài tập cuối bài học

Câu 1: Trang 82 – sgk lịch sử 10

Trình bày những chính sách đô hộ của các triều đại phong kiến phương Bắc đối với nhân dân ta?

Trả lời câu hỏi

Những chính sách đô hộ của các triều đại phong kiến phương Bắc đối với nhân dân ta:

  • Về tổ chức bộ máy cai trị: Chia nước ta thành các quận, sáp nhập nước ta vào lãnh thổ Trung Quốc. Tăng cường kiểm soát, cử quan lại cai trị tới cấp huyện.
  • Chính sách bóc lột về kinh tế: Thi hành chính sách bóc lột, cống nạp nặng nề. Chúng còn cướp ruộng đất, cưỡng bức nhân dân ta cày cấy thực hiện đồn điền, nắm độc quyền về muối và sắt
  • Chính sách đồng hóa về văn hóa: Truyền bá Nho giáo vào nước ta, bắt nhân dân ta phải thay đổi phong tục theo người Hán, mở các lớp dạy chữ Nho,…
  • Thẳng tay đàn áp các cuộc nổi dậy của nhân dân ta.

Câu 2: Trang 82 – sgk lịch sử 10

Mục đích của chính sách đô hộ đó có thực hiện được không? Tại sao?

Trả lời câu hỏi

Các chính sách đô hộ của phong kiến phương Bắc không thực hiện được mục đích của chúng là đồng hóa dân tộc ta.

Cuộc đấu tranh bền bỉ, kiên cường về mọi mặt của dân tộc Việt Nam trong việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.

Dân tộc ta đã hình thành nền văn hóa từ lâu đời, bản sắc văn hóa của dân tộc đã thấm sâu vào trong máu thịt của người Việt.

Câu 3: Trang 82 – sgk lịch sử 10

Hãy cho biết những chuyển biến về các mặt kinh tế, văn hóa, xã hội ở nước ta thời Bắc thuộc. Nguyên nhân của sự chuyển biến đó.

Trả lời câu hỏi

Những chuyển biến về kinh tế:

  • Nông nghiệp:
    • Công cụ bằng sắt được sử dụng phổ biến
    • Công cuộc khai hoang, mở rộng diện tích được mở rộng, đẩy mạnh
    • Công trình thủy lợi được mở mang, nhờ thế, năng suất lúa tăng cao hơn trước.
  • Thủ công nghiệp, thương mại:
    • Kĩ thuật rèn sắt phát triển hơn trước
    • Việc khai thác vàng, bạc, châu ngọc trong nhân dân được đẩy mạnh
    • Đồ trang sức bằng vàng, bạc, ngọc được gia công tinh tế.
    • Một số nghề thủ công mới xuất hiện: làm giấy, làm thủy tinh…
    • Nhiều đường giao thông thủy, bộ nối liền các vùng, các quận được hình thành.

Giới thiệu về Hội Gia sư Đà NẵngTrung tâm gia sư dạy kèm tại nhà

Chúng tôi tư vấn miễn phí phụ huynh tuyển gia sư dạy kèm tại nhà Đà Nẵng.
Chúng tôi luôn đặt chất lượng dạy và học lên hàng đầu, giới thiệu gia sư uy tín dạy các môn, các lớp từ cấp 1, 2, 3, luyện thi lớp 10, luyện thi đại học.
Phụ huynh đừng quá lo lắng địa chỉ Hội Gia sư Đà Nẵng xa nhà của quý phụ huynh. Trong danh sách sinh viên cộng tác làm gia sư dạy kèm tại nhà, chúng tôi luôn sẵn sàng hàng trăm gia sư với tiêu chí:

  • Trong khu vực gần nhà phụ huynh để tiện gia sư di chuyển
  • Phù hợp với yêu cầu của phụ huynh về giới tính, kỹ năng, kinh nghiệm, chuyên môn
  • Gia sư vui vẻ, nhiệt tình thân thiện.
  • Xác định dạy kèm tại nhà cho học sinh lâu dài theo thời gian yêu cầu của phụ huynh.

Hội Gia sư Đà Nẵng tự hào là Trung tâm gia sư dạy kèm tại nhà uy tín với phụ huynh và gia sư

Tư vấn miễn phí phụ huynh tuyển gia sư dạy kèm tại nhà, giới thiệu gia sư nhiệt tình, hiệu quả.
Điện thoại: 0934490995
Địa chỉ: 159 Yên Khê 2, Thanh Khê, Đà Nẵng, Việt Nam
Website: https://hoigiasudanang.com
Facebook: https://facebook.com/hoigiasudanang
Google Maps: https://g.page/HoiGiasuDaNang

Gia sư dạy kèm tại nhà ở Đà Nẵng

(Visited 72 times, 1 visits today)

Leave a Comment