Khi hè đến, tích cực hướng dẫn con tự học và đánh giá năng lực học của con đúng cách là 2 điều phụ huynh cần thực hiện để giúp con tránh khỏi tình trạng “mất gốc”.
Tích cực hướng dẫn con tự học
Thực tế, dù được giáo viên theo dõi sát sao việc học trên lớp, nhưng nhiều học sinh vẫn mắc phải tình trạng hổng kiến thức. Nguyên nhân chủ yếu là do các em chưa có kỹ năng tự học – điều mà tất cả các trẻ trong những học đầu tiên đều mắc phải. Để trẻ có được kỹ năng tự học này, phụ huynh cần có sự theo dõi sát chương trình sách giáo khoa hiện hành, cũng như tích cực khuyến khích con tự khám phá kiến thức, hướng dẫn con cách tư duy.
Giáo viên giảng dạy môn Toán tại Hệ thống Giáo dục HOCMAI Nguyễn Thị Mai Quỳnh – cho rằng, một số phụ huynh có con Tiểu học hiện nay vẫn chưa nắm được chương trình kiến thức trong sách giáo khoa hiện hành, việc học của con phần lớn đều giao phó cho thầy cô. Do đó, các em tiếp thu kiến thức hoàn toàn thụ động, lâu dần dẫn đến tình trạng lười tư duy. Tình trạng này tiếp diễn trong thời gian lâu dài, lỗ hổng kiến thức sẽ ngày càng rộng, dẫn đến mất gốc. Như vậy, nếu không kịp thời điều chỉnh, cả giáo viên và phụ huynh đều sẽ rất khó khắc phục một khi học sinh hình thành thói quen.
Nhấn mạnh về tầm quan trọng của phụ huynh trong việc hướng dẫn con tự học, cô Mai Quỳnh cho biết, trẻ nhỏ, đặc biệt trong độ tuổi Tiểu học thực sự cần có sự chăm chút và theo dõi sát sao từ phía cha mẹ. Các kiến thức và kỹ năng ở bậc Tiểu học đóng vai trò quan trọng, là nền móng cho các bậc học sau này của trẻ. Do đó, phụ huynh nên xác định tinh thần phải đồng hành cùng con trong vấn đề học tập những năm đầu đời, đồng thời dành thời gian tìm hiểu kỹ chương trình sách giáo khoa hiện hành để hiểu con đang học những gì và như thế nào trên lớp để có thể đưa ra định hướng và hướng dẫn con giải quyết các khó khăn trong học tập.
Bên cạnh đó, để tạo môi trường học thu hút sự hứng thú của trẻ, phụ huynh cần tìm kiếm hình thức học mới cho con, cũng như thuận tiện cho bản thân phụ huynh trong việc theo dõi quá trình bài vở của con trong những ngày hè.
Hiện nay, có rất nhiều chương trình học trực tuyến giúp trẻ trang bị kiến thức cơ bản theo chương trình sách giáo khoa.
Với tâm lý được phép chơi thoải mái trong dịp hè, trẻ nhỏ thường không có một thời gian biểu hợp lý, cân đối giữa việc học và vui chơi. Điều này sẽ dẫn đến tình trạng mất cân đối trong việc học, lơ là sách vở, quên kiến thức cũ khi vào năm học mới. Để con vẫn có thời gian vui chơi, thả lỏng trong hè mà vẫn đảm bảo được mạch kiến thức cũ và bắt nhịp nhanh chóng khi vào năm học mới, phụ huynh nên tham khảo các khóa học trực tuyến bổ trợ kiến thức trong hè. Hoặc tuyển dụng một gia sư dạy kèm tại nhà cho bé.
Đánh giá năng lực học của con đúng cách
Thực tế, nhiều phụ huynh đánh giá năng lực học tập của con ẹm mình chỉ dựa trên điểm số học tập trên lớp. Tuy nhiên, đây không phải là cách đánh giá hoàn toàn chính xác và hiệu quả. Muốn xác định được năng lực học của trẻ, phụ huynh không chỉ dựa vào điểm số mà còn kết hợp với sở thích, điểm mạnh cá nhân của con. Việc đánh giá cũng nên nhắc đến khả năng tư duy, kỹ năng tự học, tự vận dụng kiến thức vào giải quyết các vấn đề thực tiễn.
Đánh giá năng lực học của học sinh không đúng cách, các bậc cha mẹ phụ huynh dễ đưa ra nhận định lệch lạc về năng lực của trẻ, khiến trẻ dễ rơi vào trạng thái áp lực, mặc cảm, lo sợ về điểm số, dẫn đến hành vi giấu dốt, gian lận trong thi cử một khi đã bị “mất gốc”.
Thực tế, những hệ quả này đã xảy ra với nhiều trẻ. Nhận ra điều này, nhiều bậc phụ huynh đã tận dụng mùa hè để xác định lại lực học thật sự của con, qua đó củng cố lại kiến thức cho con, giúp con khỏi “mất gốc” trước khi vào năm học mới.
Cụ thể, trường hợp anh Nguyễn Văn Minh, có con đang học lớp 3 tại Hà Nội là một ví dụ điển hình. Mặc dù, năm học vừa qua, con anh đạt thành tích học sinh khá, điểm số các môn đều cao. Tuy nhiên, khi đặt ra các câu hỏi vận dụng kiến thức thực tiễn nằm ngoài sách giáo khoa thì bé không trả lời được.Nhận thấy tình trạng con học tủ, học vẹt, gia đình anh đã quyết định cho con học thêm các khóa học hè để củng cố lại kiến thức cho con.
“Thiết nghĩ phụ huynh hay thầy cô đánh giá phiến diện về con chỉ qua thang điểm có thể khiến con chỉ tập trung vào thành tích trên lớp, dễ dẫn đến học tủ, học vẹt, hoặc gian dối trong thi cử để đạt điểm cao” – Anh Minh chia sẻ thêm.
Có con trai lớp 3 và con gái lớp 5, chị Nguyễn Thị Duyên (Cầu Giấy, Hà Nội) đã rút ra một bài học sâu sắc về việc đánh giá sai lệch năng lực học của con. Trong năm học vừa qua, chị Duyên luôn cố gắng dành thời gian để theo dõi sát sao việc học của con, tuy nhiên thành tích và điểm số của bé vẫn kém, bé không thể giải nổi một bài tập cơ bản. Cho rằng con bị “mất gốc”, gia đình chị đã thuê gia sư dạy kèm và cho con học phụ đạo các lớp bên ngoài nhưng kết quả vẫn không thay đổi. Ngược lại, bé còn tỏ ra chán học, mất phương hướng, thành tích học tập xuống dốc trầm trọng.
Nhận ra con đang bị căng thẳng và áp lực tâm lý dẫn đến chán học, chị Duyên đã thay đổi cách nhìn nhận, đánh giá năng lực của con. Thay vì đánh giá lực học của con dựa vào chương trình học đại trà và điểm số mà thầy cô đưa ra, chị thực hiện một chương trình học để con chủ động hơn.
Cụ thể, chị Duyên cắt giảm bớt thời gian cho con học thêm bên ngoài, đồng thời động viên và hướng dẫn con tự học. Tận dụng 3 tháng hè, chị cho con tự làm các bài kiểm tra đánh giá năng lực trên các khóa học trực tuyến tại nhà, đồng thời nghe các video bài giảng để bổ sung lại những phần kiến thức đã bỏ lỡ trong năm. Kết quả, năm học vừa qua, bé đã tự tin làm thành thạo tất cả các bài tập trong sách giáo khoa và sách bài tập mà không cần xem lời giải hay có sự gợi ý của mẹ, tốc độ tiếp thu bài của bé cũng được nâng lên. Năm nay, dù chưa thực sự vào hè, bé cũng đã bắt đầu tự học và làm được những bài tập cơ bản trong sách giáo khoa của lớp mới.
“Tôi nhận thấy, việc đánh giá năng lực của con cần phải dựa trên nhiều yếu tố khác, điểm số không phải là điều cốt lõi nhất. Bậc cha mẹ nên tìm hiểu thêm các hình thức học mới cho con, cùng con giải quyết vấn đề học tập. Tôi nghĩ trong mùa hè, phụ huynh nên cho con thử làm các bài kiểm tra đánh giá năng lực trên mạng để xác định chính xác lực học của con, qua đó có kế hoạch bổ sung kiến thức cho con trong hè.” – chị Duyên nói.
